Wie is de mol?…in jouw team.

De Mol in het Team: Effectieve Samenwerking of Sabotage?

Wie is de mol in jouw Team? Je hoopt natuurlijk dat het antwoord NIEMAND is…en vaak klopt dat ook wel. Maar toch kom ik nog verrassend veel teams tegen waar wel degelijk een mol aan het werk is…nou ja…’werk’…

In teamwork is de dynamiek tussen teamleden cruciaal voor het behalen van succes. Toch zijn er situaties waarin sommige leden zich als een “mol” gedragen. Dit fenomeen, waarbij een teamlid op subtiele wijze de voortgang en cohesie van het team saboteert, kan verwoestende gevolgen hebben. Robert L. Sutton, auteur van “Good Boss, Bad Boss”, biedt waardevolle inzichten over hoe dit gedrag kan worden herkend en aangepakt.

Kenmerken van de Mol

Molgedrag kan verschillende vormen aannemen: van passieve agressie en terughoudendheid tot actieve sabotagemethoden. Vaak zijn deze individuen ontevreden over hun rol, voelen ze zich niet gewaardeerd, of hebben ze persoonlijke conflicten die hun professionele gedrag beïnvloeden. Ook kom ik mollen tegen die er een hele eigen politieke agenda op na houden. Het probleem met dit soort gedrag is dat het niet altijd onmiddellijk zichtbaar is. Teamleden maar ook teamleiders kunnen zich in eerste instantie niet bewust zijn van de negatieve impact die een mol op de groepsdynamiek heeft. Sutton beschrijft dat deze snode acties vaak het gevolg zijn van een slechte leiderschapsomgeving. Een teamleider die het probleem niet herkent of onderkent zal ruimte creëren waarin molgedrag kan gedijen, als medewerkers zich ook nog eens niet veilig voelen om hun zorgen te uiten of bij de leidinggevende met hun problemen te komen wordt het fundament onder het team aangetast.

Impact op het Team

De aanwezigheid van een mol kan verstrekkende gevolgen hebben voor de algehele teamdynamiek. Productiviteit kan onder druk komen te staan, de moraal kan dalen en medewerkers kunnen zich van elkaar distantiëren. De prestaties van een team zijn nu eenmaal sterk afhankelijk van de onderlinge relaties en communicatie. Wanneer een teamlid constant weerstand biedt of afbreuk doet aan de inspanningen van anderen, wordt het steeds moeilijker om gezamenlijke doelen te bereiken.

Bovendien kan molgedrag leiden tot een cultuur van wantrouwen en onduidelijkheid. Welk gedrag is nu wel en niet geoorloofd? Teamleden kunnen onzeker worden over de bedoelingen van hun collega’s, wat resulteert in een omgeving waar niemand zich veilig voelt om ideeën te delen of risico’s te nemen.

Aanpakken van het Probleem

Het identificeren en aanpakken van molgedrag vereist actieve inspanning van de teamleider. Sutton benadrukt het belang van open communicatie en het creëren van een veilige ruimte waar medewerkers zich gehoord en gewaardeerd voelen. Regelmatige feedbacksessies kunnen teamleden helpen om hun zorgen te uiten en hun ervaringen te delen, waardoor eventuele mollen makkelijker kunnen worden herkend. In mijn ervaring is het ook essentieel dat de leider een direct gesprek met ‘de mol’ aan gaat. Best lastig omdat er soms weinig echte concrete feiten zijn. Toch is een patroon van ondermijnend gedrag wel degelijk zinvol om met de mol te bespreken en zo van de onderstroom naar de bovenstroom te halen. De mol zal zich dan ontmaskerd voelen en moet zich bezinnen op ‘hoe nu verder?’

Daarnaast is het essentieel om de teamcultuur te versterken. Team-building activiteiten kunnen de onderlinge relaties verbeteren en het vertrouwen opbouwen, wat de kans minimaliseert dat individuen in de ‘mol-modus’ gaan. Ook het actief werken aan het creëren van een inclusieve omgeving waar iedereen een gevoel van eigenaarschap voelt over hun rol binnen het team werkt goed in het voorkomen van mol-gedrag. Tot slot is het cultiveren en voorleven van een eenduidige ‘code of conduct’ binnen het team essentieel. Zo wordt voor iedereen duidelijk wanneer er afwijkend gedrag aan de orde is.

Conclusie

Het gedrag van een mol binnen een team kan leiden tot aanzienlijke frustraties en obstakels. Het bevorderen van een duidelijke cultuur van openheid en samenwerking is de sleutel tot het identificeren, begrijpen en uiteindelijk elimineren van molgedrag. Kijk het beest in de bek. Niets doen levert niets op en verzwakt alleen maar het team verder. Door molgedrag aan te pakken krijgen teams de kans om hun volledige potentieel te bereiken en op een constructieve en plezierige manier samen te werken aan het behalen van hun doelen.